روز بزرگداشت سعدی و معرفی آثار الهام گرفته از اشعار سعدی
از سال ۱۳۸۱ خورشیدی، اولین روز از اردیبهشت ماه روز بزرگداشت سعدی شاعر بزرگ ایرانی نام‌گذاری شده است. در ایران و بسیاری از کشورهای دیگر جشنواره‌های مختلفی به منظور گرامیداشت او برگزار می‌شود. از آن جایی که آوازه سعدی جهانی است در این روز، بسیاری از مردم ایران و علاقه‌مندان به حوزه ادبیات در سایر کشورها به شهر شیراز سفر می‌کنند و در آرامگاه سعدی گرد هم می‌آیند تا ارادت و احترام خود را به این شاعر بزرگ نشان دهند و با بازخوانی اشعار سعدی یاد او را زنده نگه دارند. خانه خلاقیت طاقه چیان نیز با تولید آثاری الهام گرفته از اشعار سعدی و یا با کالی گرافی این اشعار بر روی محصولاتش عرض ارادت ویژه خود را به حکیم سعدی شیرازی بیان کرده است. یکی از ویژگی‌های بااهمیت آثار سعدی پرداختن به ارزش‌های اخلاقی و فلسفی، در قالب شعر به شیوه‌ای زیبا و تأثیرگذار است و برای بسیاری از دوستداران ادبیات فارسی همواره یک منبع الهام‌بخش بوده است. این آثار در دو دسته مد و جامه و دکوراسیون طراحی و تولید شده است. در ادامه این مقاله ضمن پرداختن به زندگی‌نامه سعدی بزرگ و آثار او به معرفی محصولات برند طاقه چیان برگرفته از اشعار سعدی می‌پردازیم.
زندگی نامه سعدی
بدون شک می‌توان سعدی را میان پنج شاعر برتر ادبیات فارسی قرارداد، شیوایی و فصاحت کلام او در نظم و نثر و غزل‌سرایی‌های زیبا او زبانزد همگان است به‌گونه‌ای که کتاب‌های این شاعر بزرگ به زبان‌های دیگر نیز ترجمه شده است؛ تا جایی که برخی معتقدند اروپا ادبیات فارسی را با اشعار سعدی شناخت. شاعر بزرگ ایرانی در قرن هفتم هجری قمری (سده 13 میلادی) در شهر شیراز متولد شد. او از دوران کودکی تحت تربیت پدرش که از عالمان دینی بود، قرار گرفت و از هدایت و نصیحت‌های او برخوردار گشت. اما خیلی زود و در سن ۱۲ سالگی پدر خود را از دست داد. نکته جالبی که در مورد سعدی نقل شده آن است که او را خواهرزاده قطب‌الدین شیرازی یکی از علمای ایرانی قرن هفتم می‌دانند که نقش مهمی نیز در گسترش حکمت، فلسفه، علوم طبیعی، هنر و پزشکی سعدی ایفا کرده است. او مقدمات علوم ادبی و شرعی را در شیراز آموخت و سپس برای اتمام تحصیلات به بغداد رفت و در مدرسه نظامیه بغداد شروع به تحصیل کرد که مهم‌ترین مرکز علم و دانش جهان اسلام در آن زمان به شمار می‌رفت. سعدی زندگی بسیار پر فراز و نشیبی داشت و بارها سفرهای طولانی به کشورهای مختلف داشت و در این سفرها با مردمان مختلفی آشنا شد و تجربیات واقعی زیادی را به دست آورد و توانست آنها را به شکلی شاعرانه در آثارش به نمایش بگذارد.
او به تحصیل ادب، تفسیر، فقه، کلام و حکمت پرداخت و پس از مدتی به‌عنوان خطیب به شام، مراکش، حبشه و حجاز سفر کرد. سپس به شیراز برگشت و تا پایان عمر در این شهر اقامت کرد. سعدی بین سال‌های ۶۹۰ تا ۶۹۴ هجری قمری در شیراز درگذشت و آرامگاه او هم‌اکنون در شهر شیراز به «سعدیه» معروف است. از القاب ویژه این شاعر بزرگ می‌توان «استاد سخن»، «پادشاه سخن» و «شیخ اجل» را برشمرد. استاد سخن در سال ۶۵۵ هجری قمری «سعدی نامه» یا «بوستان» را به نظم درآورد و یک سال پس از آن یعنی در سال ۶۵۶ هجری قمری «گلستان» را تألیف کرد. فاصله اندک میان نگارش بوستان و گلستان، نشان از تبحر، فرهنگ و ادب بسیار بالای این شاعر بزرگ دارد. او علاوه بر بوستان و گلستان، قصاید، غزلیات، قطعات، ترجیع‌بند، رباعیات و مقالات بسیاری نگاشت که همگی در کتاب «کلیات سعدی» جمع‌آوری شده‌اند. در دیوان غزلیات، سعدی به شکلی شاعرانه عشق و عاشقی را به تصویر می‌کشد. غزل‌سرایی سعدی در مورد اخلاق و عرفان، بسیار زیبا و جذاب است. بوستان او نیز به شکل داستان‌های کوتاه و مثال‌هایی اخلاقی و پندآموز در مورد زندگی و اخلاق آدمیان است.
آثار سعدی
آثار سعدی پس از گذشت قرن‌ها همچنان به‌عنوان یکی از برترین آثار ادبیات فارسی موردتوجه واقع شده و تأثیر بسزایی در ادبیات و فرهنگ ایران داشته‌اند. پرداختن به آثار ادبیات فارسی، پرداختن به هویت ملی است؛ چرا که در این سرزمین، فلسفه و حکمت و تاریخ با ادبیات درآمیخته‌اند. حفظ هویت و روح فرهنگی یک سرزمین همه در گرو اهمیت نهادن به آثار برجای‌مانده از گذشتگان است. این آثار به‌عنوان آیینه عبرت و تجربیات انسانی که حاصل عمر آنها بوده برای آیندگان سرشار از درس‌های زندگی است. خانه خلاقیت طاقه چیان به‌منظور حفظ این آثار و نقش‌بستن آنها در حافظه تاریخی، ذوق شعری و عاطفی و احساس ایرانیان و در مرزهای اندیشه و تخیل جهانیان سعی داشته تا آنها را در قالبی مجزا از کتاب و نوشته و مکتوبات و بر اساس نیازهای روز زمانه، معنایی تازه بخشد. اشعاری از سعدی که تاکنون در محصولات خانه خلاقیت طاقه چیان مورداستفاده قرار گرفته‌اند، برگرفته از دیوان غزلیات است. این محصولات در گروه‌های مد و جامه زنانه و مردانه و دکوراسیون شامل تابلو و کوسن دسته‌بندی می‌شوند.
همایون
برآمد باد صبح و بوی نوروز
به کام دوستان و بخت پیروز
مبارک بادت این سال و همه سال
همایون بادت این روز و همه روز
نوروز اولین روز بهار است و در آن طبیعت از خوابی طولانی بیدار شده و مجدداً زندگی خودش را از سر می‌گیرد. نوروز تنها آیینی است که با آغاز بهار، هماهنگ و هم‌زمان بوده و با نو شدن سال آغاز می‌شود چرا که خورشید در نخستین روز بهار به نقطه اول می‌رسد. نوروز بهانه‌ای برای آغاز دوباره و امید به زندگی بهتر است. در طرح همایون که با الهام از این شعر نوروزی سعدی طراحی شده است، رنگ سبز در کنار نقوش گل‌های رنگی به خوبی بهار و نو شدن زمین و سرسبزی طبیعت را القا می‌کند. نوروز را با رسم و رسومات متفاوتی می‌شناسیم، از هفت‌سین و تخم‌مرغ‌های رنگی و رومیزی‌های قلاب‌بافی گل‌دار بر روی میزهای قدیمی هفت‌سین مادربزرگ‌ها گرفته تا سبزی‌پلو با ماهی و دیدوبازدیدهای شب عید. در واقع ترکیب رنگ سبز با رومیزی‌های قلاب‌بافی قدیمی تصویری نوستالژیک و آشنا از نوروزهای قدیمی را تداعی می‌کند. این طرح در برند طاقه چیان بر روی محصولاتی چون تاپ، شومیز، پیراهن و شال اجرا شده است.
لیلی
ای خوبتر از لیلی بیم است که چون مجنون
عشق تو بگرداند در کوه و بیابانم
در دام تو محبوسم در دست تو مغلوبم
وز ذوق تو مدهوشم در وصف تو حیرانم
در بخشی از کتاب عرفان نظر آهاری آمده است، لیلی نام تمام دختران زمین است؛ نام دیگر انسان. لیلی نمادی از عشق، امید، تلاش و پیروزی دختران و زنانی است که با مبارزه با موانع و شرایط سخت به دنبال دستیابی به اهداف و آرزوها و رویاهای خویش هستند. در اثر لیلی چهره‌هایی نمادین با ریشه و قومیت‌های مختلف، با رنگ پوست‌های متفاوت، دارای پوشش‌ها و آرایه‌های مختلف در کنار یکدیگر طراحی شده‌اند. در حقیقت لیلی‌ها دختران و زنانی عاشق‌اند، همانند کوهی از محبت‌های همسرانه برای مردان و عشق‌های مادرانه برای فرزندان آینده. طرح رنگی لیلی بر روی وست و شال دورو اجرا شده و طرح سیاه و سفید آن نیز روی شال دورو اجرا شده است.
نامه‌ها
خبرت هست که بی روی تو آرامم نیست
طاقت بار فراق این همه ایامم نیست
چشم از آن روز که برکردم و رویت دیدم
به همین دیده سر دیدن اقوامم نیست
سال‌ها پیش سروده‌های سید علی صالحی با صدای زنده‌یاد خسرو شکیبایی، ماندگار شد؛ میراثی که به‌صورت آلبوم‌های دکلمه منتشر شدند. نام این محصول یعنی تاپ نامه‌ها برگرفته از آلبومی به همین نام آخرین اثر از خسرو شکیبایی است. این اثر شامل یک مجموعه نامه‌هایی است که سید علی صالحی در طول سال‌های مختلف به دوستان، همکاران و دیگران نوشته و به شیوه‌ای شخصی و دوستانه نظرات و تجربیات خود را در مورد موضوعات مختلف با آنان به اشتراک گذاشته است. بدین ترتیب متناسب با موضوع نامه در طراحی این اثر تصویری از تمبر احمدشاه استفاده شده است و روایتی از دلتنگی‌ها، اندوه‌ها و حسرت‌هایی است که در نامه‌ها به جا ماند، همان گونه که سعدی می‌گوید:
خمار مستی
همه عمر برندارم سر از این خمار مستی
که هنوز من نبودم که تو در دلم نشستی
تو نه مثل آفتابی که حضور و غیبت افتد
دگران روند و آیند و تو همچنان که هستی
طرح خمارمستی که برای لاین دکور هنری برند طاقه چیان و محصولاتی چون کوسن و تابلو طراحی شده است، از کالی گرافی شعر سعدی و تصویری از رقص سماع استفاده شده است. سَماع در لغت به معنی شنیدن، شنوایی و آوای گوش‌نواز است. در اصطلاح صوفیان سماع به معنی خواندن آواز یا ترانه عرفانی است. رقص سماع یک نوع رقص سنتی ایرانی است که در برخی مناطق ایران مانند خراسان، مازندران و گیلان رایج است. در این رقص افراد با یکدیگر در دایره‌های کوچکی قرار می‌گیرند و به همراه موسیقی سماع به رقص می‌پردازند. سماع نوعی موسیقی سنتی ایرانی است که با استفاده از سازهایی مانند دف و تنبک نواخته می‌شود. سماع در اصطلاح صوفیه گوش دل فرو داشتن به اشعار و الحان و نغمه‌ها و آهنگ‌های موزون است، در حال جذبه و بی‌خودی یا همان خمار مستی
صبور
در دام غمت چو مرغ وحشی
می‌پیچم و سخت می‌شود دام
من بی تو نه راضیم ولیکن
چون کام نمی‌دهی به ناکام
شال و پوشت و شکت (کت) صبور با طرح پرستوهای به پرواز درآمده اثر دیگری است که از اشعار سعدی الهام گرفته شده است. به طور معمول پرندگان را بیشتر نماد آزادی و یا حتی نماد آینده می‌بینند. توانایی پرندگان برای اوج‌گرفتن و نزدیکی‌شان به آسمان سبب آن شده است تا برای انسان‌هایی که نمی‌توانند بدون بال‌های جایگزین پرواز کنند، خوشایند و شگفت‌انگیز به نظر آیند. در بیشتر داستان‌ها و فولکلورها، پرندگان به‌عنوان نشانة زندگی و اغلب گذر از زندگی و مرگ در نظر گرفته شده‌اند. دیدن پرستو می‌تواند به روش زندگی منضبط اشاره کند چنانچه در قصه‌ها اگر پرستو در خانه‌ای آشیانه بسازد، خوش‌یمن است. هم چنین می‌تواند دلالت بر جوان شدن روح، قاصد بهار و نشان الهة عشق و زیبایی نیز باشد.
